- 4 OKTOBER 2016
- 12 APRIL 2016
- 27 JANUARIE 2016
Notule
Sojawerkgroepvergadering
gehou om 10h00 op 4 Oktober 2016 in die Konferensielokaal, Zambezi Point, Pretoria
Opening
Mnr Gerhard Keun open die vergadering met gebed.
Verwelkoming
Die Voorsitter, Mnr GJH Scholtemeijer, heet almal welkom by die derde vergadering van die Sojawerkgroep van die jaar. Hy verwelkom in die besonder vir Dr Yobo van die Universiteit van KwaZulu-Natal, Me Rousseau van Bayer, Me Steenkamp van AgChem, Me MacPherson van Madumbi Sustainable Agriculture en Mnr Van Burick van Landbouweekblad.
Presensie
Teenwoordig
Mnr GJH Scholtemeijer Voorsitter Me R Beukes DAFF Mnr J Botma Produsent: Vrystaat Mnr H Davies Eden Social Development Me A de Beer LNR-IGG Mnr G de Beer PNS-Kontrakteur Dr J de Kock PNS Dr J Dreyer PNS Mnr CJ du Plessis Produsent: KwaZulu-Natal Mnr G Engelbrecht KleinKaroosaadbemarking Mnr W Engelbrecht KleinKaroosaadbemarking Mnr N Hawkins SAGIS Mnr M Jansen van Rensburg Dept Landbou: Mpumalanga Me R Jansen van Vuuren AgChem Mnr G Keun Hoof Uitvoerende Beampte Dr S Lamprecht LNR-NIPB Mnr C Louw GraanSA Me W Louw SAGL Me W MacPherson Madumbi Prof F Meyer PNS Mnr G Roos Produsent: Mpumalanga Me N Rousseau Bayer Me M Scheepers DAFF Me L Steenkamp AgChem Dr DB Strydom GraanSA Dr YT Tewoldemedhin LNR-NIPB Mnr A Theron PNS Mnr N van Burick Landbouweekblad Mnr D van der Westhuizen Produsent: Mpumalanga Mnr A van Vuuren NWK Mnr WF van Wyk PNS Dr KS Yobo UKZN Me M du Preez PNS M A Schoeman PNS Me E Harmse PNS-kontrakteur Verskonings
Prof C Blignaut UP Dr E Briedenhann PNS Mnr J du Plessis Produsent: Noordwes Prof D Fourie Noordwes-Universiteit Mnr D Kritzinger Syngenta SA Prof N McLaren UV Mnr T Prinsloo LNR-IGG Me M Purnell Agbiz Grain Mnr J Rankin Produsent: Noordwes Mnr C Sturgess JSE Mnr R van Niekerk Agricol Mnr C van Rooyen Landbouweekblad Mnr APG van Zyl Produsent: Noord-Kaap
Personalia
Dr Dreyer word terugverwelkom na afloop van sy besoek aan die VSA.
Vasstelling van die sakelys
Die sakelys word aanvaar, sonder enige wysigings of toevoegings.
Goedkeuring van die notule
Notule van die sojawerkgroepvergadering van 12 April 2016 en verwysing na webblad
Besluit:
- Die notule van die vergadering van die Sojawerkgroep gehou op 12 April 2016 word as gelese beskou en goedgekeur, en na die Bemarkingskomitee verwys, vir plasing op die webblad van die PNS.
Huidige prys van sojabone – internasionaal en plaaslik
Kennis word geneem dat die prys wat produsente vir sojabone op 23 September 2016 sou behaal te staan gekom het op R5 694 per ton.
SAGIS
Mnr Hawkins bied 'n oorsig aan van die nasionale en internasionale vraag- en aanbodsituasie van sojabone, en van die huidige stand van sake ten opsigte van produsentelewerings, soos gemeet teen die amptelike oesskattingsdata. Hy verskaf onder andere ook inligting oor plaaslike verbruiksyfers, oor plaaslike en internasionale pryse, en oor in- en uitvoere. Kennis word geneem dat dié en ander data ook gepubliseer word op die SAGIS-webblad (SAGIS-webblad).
Kennis word voorts geneem van die SAGIS Weeklikse Bulletin gedateer 22 September 2016, van die Maandelikse Bulletin van opgawe-inligting, gedateer 24 Augustus 2016, en van die South African Supply and Demand Estimates Reports vir April, Mei, Junie, Julie en Augustus 2016.
Weer- en klimaatsvooruitskouing
Mnr Botma bied 'n oorsig aan van die plaaslike weerverwagtinge vir die komende produksieseisoen aan die hand van inligting wat bekom is by 'n verskeidenheid bronne, waaronder die webblaaie van die National Aeronautics and Space Administration (NASA) (www.nasa.gov), en die Noorweegse Meteorologiese Instituut (www.yr.no). Hy sê dit wil voorkom of die vooruitsigte vir reën beter is as dié van die vorige jaar, veral vanaf die middel van November en in Desember.
Dr Strydom noem dat GraanSA positief is dat 'n goeie, normale produksiejaar voorlê.
Oesskattings
Nuutste oesskattings
Me Scheepers sê volgens die finale produksieskatting vir 2015-2016 beloop die oppervlakte beplant met sojabone 502 800 hektare, terwyl die produksieskatting 741 550 ton beloop, wat die vierde grootste oes op rekord en die kleinste oes sedert 2012 is.
Me Scheepers verwys na die tabel waarin die produksieskatting per provinsie gereflekteer word. Sy sê die aantal hektare beplant in 2016 toon 'n aansienlike afname vanaf 2015 se 687 300 hektare na 502 800 hektare, wat dui op 'n vermindering van 184 500 hektare. Sy noem dat die grootste afname in die Vrystaat was, waar die sojaboonhektare met 131 000 verminder het, en wél vanaf 305 000 na 174 000 hektare. Sy sê in Noordwes is 19 500 minder sojaboonhektare aangeplant, en het die sojaboonoppervlakte afgeneem vanaf 2015 se 35 000 na 15 500 hektare. Sy noem dat sojaboonaanplantings in KwaZuluNatal met 14 000 hektare verminder het na 28 000 hektare.
Me Scheepers rapporteer dat die hoogste sojaboonoes in Mpumalanga behaal is, met 'n produksie van 408 000 ton, teenoor 2015 se 389 900 ton. Sy sê Vrystaatse sojaboonproduksie het met 218 100 ton afgeneem, en wel vanaf 2015 se 366 000 ton na 147 900 ton. Sy noem dat sojaboonproduksie in KwaZulu-Natal met 37 100 ton afgeneem het na 65 800 ton. Sy meld voorts dat sojaboonproduksie ook gedaal het in Noordwes, Gauteng en Limpopo, met die totale plaaslike sojaboonproduksie wat met 328 450 ton afgeneem het na 741 550 ton.
Me Scheepers bied vervolgens 'n grafiese beeld van sojaboonopbrengste in die Vrystaat, KwaZulu-Natal en Noordwes vanaf 2011 tot 2016 aan, van sojaboonhektare onder besproeiing as persentasie van die oppervlakte geplant in dieselfde tydperk, en van die nasionale oppervlakteverhouding tussen sojabone en mielies in 2006, 2011 en 2016, onderskeidelik.
Me Scheepers sluit af deur te noem dat die produsentevoornemens om somergraangewasse te plant op 26 Oktober 2016 vrygestel sal word.
Die Voorsitter bedank Me Scheepers vir die interessante inligting wat sy verskaf het. Hy stel die kwessie van produsentevoornemens om somergraangewasse in 2016-2017 te plant oop vir bespreking.
Mnr Willem Engelbrecht is van mening dat minder sojabone in die Noordwesprovinsie aangeplant gaan word as in die vorige seisoen. Hy sê na verwagting sal sojaboonproduksie in die Vrystaat, veral in die Oos-Vrystaat, en ook in Mpumalanga die knoop deurhak. Hy meld voorts dat produsente in die Brits/Thabazimbigebied mielies aangeplant het, wat eers in Maart geoes sal word, en dat sojaboonproduksie in daardie gebied na verwagting sal afneem.
Prof Meyer noem dat die Bureau for Food and Agricultural Policy (BFAP) in die basislynverslag 'n sojaboonaanplanting van 720 000 hektare geprojekteer het. Hy is in ooreenstemming dat Vrystaatse sojaboonproduksie sal uitbrei, veral gesien in die lig van die huidige prysverhoudings, wat baie gunstig is vir sojabone.
Produsente-aangeleenthede
KwaZulu-Natal
Algemeen
Mnr Du Plessis sê syns insiens sal die produsente in KwaZulu-Natal hou by hul gevestigde wisselbouverhoudings. Hy is van mening dat heelwat meer witmielies geplant sal word vir die KwaZulu-Natalse mark. Hy noem dat beperkings ingestel is op die hoeveelheid besproeiingswater wat gebruik mag word.
Mpumalanga en Gauteng
-
Algemeen
Mnr Roos noem dat Mpumalanga ook beperkings ingestel het op besproeiingswater. Hy sê sojaboonaanplantings sal na verwagting sywaarts beweeg in die komende seisoen, met heelwat witmielies wat aangeplant sal word.
Mnr Van der Westhuizen rapporteer dat 'n redelike hoeveelheid ondervog beskikbaar is in die gebied waar hy boer. Hy sê hy is baie positief oor die seisoen wat voorlê. Hy noem dat die meeste produsente op die Hoëveld ook 'n veefaktor het, en dat sojaboonproduksie benadeel word deurdat vee op mieliereste moet wei, nadat die eerste ryp geval het, en gras nie meer as weiding gebruik kan word nie.
-
Noordwes- en Limpopoprovinsie
-
Algemeen
Mnr Van Vuuren sê die katastrofiese jaar wat agter die rug is sal bepaald 'n effek hê op dit wat produsente insluit by hulle beplanning. Hy noem dat verminderde bewerking een van die groot drywers is sover dit gewaskeuses betref. Hy rapporteer dat koringaanplantings sterk afgeneem het, aangesien besproeiingswater nie beskikbaar is nie. Hy sê selfs 'n top besproeiingsgebied soos Grootpan het ernstige boorgatprobleme. Hy noem dat die Delareyville/Geysdorparea, wat oor tyd redelik stabiel onder besproeiing geproduseer het, reeds vir 'n geruime tyd besproei-ingsprobleme het, met 'n merkbare afname in koringaanplantings weens kommer oor waterbeskikbaarheid. Hy sê die area wat nie onder koring is nie, sal in die komende seisoen potensieel na sojabone gaan. Hy noem dat die winsgewendheid van mielies in die NWK-gebied kommerwekkend is, wat beteken dat alternatiewe gewasse oorweeg sal moet word. Hy sê dit is belangrik om in gedagte te hou dat die sojaboonprys 'n betekenisvolle drywer is. Hy noem dat die Noordwes tradisioneel reëngedrewe is, met grondbone wat geplant word indien dit vroeg reën, mielies wat geplant word as dit op die normale tyd reën, waarna sojabone geplant word, en, op dit wat oorbly, sonneblom, gevolg deur droëbone. Hy sê die produsente sal plant, indien produksie-finansiering beskikbaar is.
Prof Meyer noem dat produksiefinansiering 'n groot bekommernis is vir produsente in die Noordwes.
Dr Strydom noem dat mielieproduksie minder winsgewend begin word het, soos pryse die afgelope twee weke beweeg het. Hy sê heelwat produsente het die vorige seisoen sonneblom geplant, en sal geneig wees om in die komende seisoen sojabone aan te plant. Hy bevestig dat produksiefinansiering 'n probleem bly, met die gevolg dat produsente goedkoper produksiekostes begin oorweeg, en na die oliesade eerder as mielies beweeg.
-
Vrystaat
-
Algemeen
Mnr Botma rapporteer dat die sojaboonsaadmaatskappye in sy omgewing hom op navraag meegedeel het dat daar 'n 50%-afname in saadverkope is, maar dat daar 'n skielike oplewing in die laaste twee weke was. Hy sê saad is teruggehou van nuwe saad wat die vorige seisoen gekoop is, maar nie geplant is nie, met minder van die ouer teruggehoude saad wat nog opgeberg word. Hy noem dat meer sojabone geplant sal word, indien die mielieprys aanhou daal.
Mnr Van der Westhuizen maan dat saad teen 'n sekere vogtemperatuur opgeberg moet word. Hy sê dit is noodsaaklik dat produsente attent gemaak moet word hierop, en aangeraai moet word om ontkiemingstoetse te laat doen.
Mnr Willem Engelbrecht rapporteer dat drie van KleinKaroo-saadbemarking se vier sojabooncultivars uitverkoop is. Hy benadruk dat ontkiemingstoetse gedoen moet word op sojaboonsaad wat vir 'n jaar in die stoor geberg is.
Dr Lamprecht noem dat daar baie belangrike patogene is wat saadgedraagd is.
Mnr Louw bevestig dat produsente attent gemaak sal word op die kwessie by wyse van GraanSA se nuusbrief.
-
Oos- en Noord-Kaap en Suid-Westelike distrikte
-
Algemeen
Geen verslaglewering.
-
Navorsing
Nasionale cultivarproewe 2015-2016
Me De Beer sê almal is bewus van die feit dat 2015-2016 'n moeilike produkseisoen was. Sy noem dat 21 sojabooncultivarevaluasieproewe geplant sou word, waarvan 19 uiteindelik geplant kon word. Sy sê weens die min graanaanplantings in die omgewing was daar 'n toename in skade wat aangerig is deur duiwe en klein knaagdiere, met twee proewe, dié in Koedoeskop en Dundee, wat dit nie enduit gemaak het nie. Sy meld voorts dat die resultate van drie proewe nie ingesluit kon word nie, weens die groot koeffisiënt van variasie daarvan. Sy sê die gevolg was dat die resultate van slegs 14 proewe gebruik kon word. Sy noem dat baie goeie resultate bekom is in die koeler gebiede in Mpumalanga, met opbrengste wat gewissel het van 2,5 tot 3 ton gemiddeld. Sy sê die beste resultate is in Delmas behaal, waar 'n gemiddeld van vier ton per hektaar op droëland behaal is. Sy noem dat die resultate wat in die warmer gebiede onder besproeiing behaal is, teleurstellend was. Sy sê die volledige sojabooncultivarevaluasieverslag sal versprei word, sodra dit beskikbaar is.
Mnr Keun rapporteer dat die vergadering van die Nasionale Sojabooncultivarevaluasiekomitee baie goed afgeloop het. Hy sê na verwagting sal meer cultivars ingesluit word in die 2016-2017-sojaboonevaluasieproewe. Hy noem dat daar bepaald beweging en positiwiteit in die mark is.
Mnr Van der Westhuizen noem dat die produsente in sy gebied verkies om mediumgroeiers aan te plant. Hy sê die ervaring is dat die vinnige groeiers se prestasie te onstabiel is. Prof Meyer noem dat die stadiger cultivars wat in Kroondal aangeplant is beter onder die spilpunte gevaar het as die vinniger groeiers, veral in die warm temperature van Januarie.
Mnr Roos rapporteer dat hy ingeskryf het vir die Weeg&Wenkompetisie, en op die twee hektare wat uitgemeet is oor die 5,5 ton per hektaar gestroop het. Hy noem dat daar definitief 'n opbrengsverhoging is, sedert swamdoders gespuit word.
Mnr Louw rapporteer dat produsente by GraanSA se Werkgroepver-gadering aangedui het dat die indeling van gebiede in klimaatsgroepe nie altyd sin maak nie, met byvoorbeeld die koeler gebiede in die noordweste van die Vrystaat wat nie noodwending met die koeler gebiede in Mpumalanga vergelyk kan word nie. Me De Beer rapporteer dat die saak bespreek is tydens die vergadering van die Nasionale Sojabooncultivarevaluasiekomitee, en dat die LNR-IGG onderneem het om ondersoek in te stel na die aangeleentheid.
Besluit:
- Dat kennis geneem word dat die indeling van gebiede in klimaatsgroepe bespreek is tydens die vergadering van die Nasionale Sojabooncultivarevaluasiekomitee, en dat die LNR-IGG onderneem het om ondersoek in te stel na die geleentheid.
Mev De Beer
SojawerkgroepRoes
Die Voorsitter stel Dr Yobo aan die woord, om die vergadering in te lig oor sy navorsingsprojek "Lecanicillum lecanii: a mycoparasite of the soybean rust fungus Phakopsora pachyrhizi".
Dr Yobo verskaf 'n oorsig van die aantal roesspesies wat wêreldwyd voorkom en van die probleme wat die swamme veroorsaak. Hy bied ook 'n oorsig van die verskillende maniere waarop die siekte bestuur word, van dit wat sy navorsing, wat in glashuis- en veldproewe onderneem word, behels, en van die resultate wat tot dusver behaal is.
Dr Yobo sê hy beoog om die veldproewe vir 'n verdere twee jaar te doen, en inokulum sal gebruik om die voorkoms van roes te verseker. Hy noem dat hy ook beoog om, in samewerking met 'n industriële vennoot, 'n middel te formuleer, by wyse waarvan die mikoparasiete op sojaboonplante gespuit kan word. Hy sê die ekonomiese implikasies van die gebruik van dié biologiese beheermiddel versus chemiese middels om roes te beheer sal ook bestudeer word.
Die Voorsitter bedank Dr Yobo vir 'n interessante voorlegging.
Sojaboonwebstudie / onderwerpe vir webstudies
Mnr Keun rapporteer dat die nuutste opgedateerde sojaboonwebstudie die vorige dag ingedien is, en ingesluit sal word saam met die dokumentasie van 'n volgende vergadering.
Sclerotinia
Dr De Kock rapporteer dat goeie beheer verkry word deur die gebruik van Bayer se swamdoder Prosaro teen Sclerotinia op canola. Hy sê na die beste van sy wete is Prosaro nog nie op sojabone getoets nie. Hy noem dat ontwyking tans as die beste metode beskou word om die siekte te bestuur, terwyl Sumisclex as die beste chemiese beheermiddel beskou word. Hy meld egter dat Sumisclex baie duur is, en baie water benodig om toegedien te word. Hy sê hy is bewus daarvan dat ander middels in die buiteland evalueer word, met Embrapa, die Brasiliaanse navorsings-instituut, wat goeie resultate behaal met Bayer se Verango, as saadbehandeling vir Sclerotiniabeheer. Hy noem dat daar ook werk in Brasilië gedoen is met die biologiese beheermiddel Contans, waar bevind is dat die middel weens hoë grondtemperature nie besonder effektief is nie.
Me Rousseau noem dat Bayer nuwe swamdoderoplossings ondersoek. Sy sê 'n registrasie-aansoek is reeds ingedien vir Contans.
Besluit:
- Dat kennis geneem word dat Bayer nuwe swamdoder-oplossings ondersoek, 'n registrasie-aansoek is reeds ingedien vir Contans.
Me Rousseau
Sojawerkgroep
- Dat kennis geneem word dat Bayer nuwe swamdoder-oplossings ondersoek, 'n registrasie-aansoek is reeds ingedien vir Contans.
Saad
Me Louw noem dat die sojaboonoeskwaliteitverslag nog gefinaliseer moet word. Sy bevestig dat sy by 'n volgende vergadering meer omvattend verslag sal lewer oor die kwaliteit van die 2015-2016 sojaboonoes.
Mnr Louw rapporteer dat goedkeuring verleen is vir die instel van 'n statutêre teling- en tegnologieheffing op koring en gars, wat soortgelyk is aan die eindpunttantièmestelsels wat in ander lande ingestel is. Hy sê die proses vir sojabone het reeds dermate gevorder, dat Monsanto onlangs aangedui het dat hulle die nuwe tegnologie Intacta/RR2 in die komende seisoen in proewe gaan begin toets. Hy noem dat die betrokkenes baie opgewonde is, en dat gehoop word om die heffing op sojabone in Maart 2017 in werking te stel.
Besluite:
- Dat kennis geneem word dat Me Louw by 'n volgende vergadering meer omvattend verslag sal lewer oor die kwaliteit van die 2015-2016 sojaboonoes.
Me Louw
Sojawerkgroep - Dat kennis geneem word van die vordering wat behaal is met die instel van 'n statutêre teling- en tegnologieheffing op sojabone, wat soortgelyk is aan die eindpunttantiémestelsels wat in ander lande ingestel is.
Mnr Louw
Sojawerkgroep
- Dat kennis geneem word dat Me Louw by 'n volgende vergadering meer omvattend verslag sal lewer oor die kwaliteit van die 2015-2016 sojaboonoes.
Tegnologie-oordrag
Inligtingsdae 2017: Datums en reklame
Mnr Keun doen 'n beroep op die lede om die PNS attent te maak op inligtingsdae wat beplan word, sodat bykomende reklame daaraan verleen kan word.
Video-opnames
Geen verslaglewering.
Ander sake
Nuusbrokkies
Kennis word geneem van die nuusberigte, wat ingebind is as deel van Bylae F.
Mnr Botma rapporteer dat daar baie navrae in die veld is vir GM-vrye sojabone. Mnr Engelbrecht bevestig op navraag dat 'n paar GM-vrye sojabooncultivars nog geregistreer is.
Artikels
Kennis word geneem van die artikels, wat ingebind is as deel van Bylae G.
Sprekers by toekomstige Sojawerkgroepvergaderings
Dr Strydom noem dat hy meer duidelikheid sal hê oor sy beskikbaarheid om as spreker op te tree by die Januarie-vergadering van die Sojawerkgroep, wanneer die datums van GraanSA se Streeksvergaderings gefinaliseer is.
Mnr Botma doen aan die hand dat 'n voorlegging tydens 'n volgende vergadering aangebied word oor wisselbou en die gebruik van entstowwe vir sojaboonsaad.
- Dat kennis geneem word dat Dr Strydom genooi is om die Januarievergadering van die Sojawerkgroep toe te spreek oor die navorsingsprojek "Forecast estimates of protein requirements for animals in South Africa".
Mnr Keun
Sojawerkgroep - Dat ondersoek ingestel word na die moontlikheid dat 'n voorlegging tydens 'n volgende Sojawerkgroepver-gadering aangebied word oor wisselbou en die gebruik van entstowwe vir sojaboonsaad.
Mnr Keun
Tegnologiekomitee
- Dat kennis geneem word dat Dr Strydom genooi is om die Januarievergadering van die Sojawerkgroep toe te spreek oor die navorsingsprojek "Forecast estimates of protein requirements for animals in South Africa".
RSA Weeg&Wen-opbrengskompetisie (Mielies en Sojabone): Voorlegging
Me N Wiehahn, PioneerKennis word geneem van die afskrif van die voorlegging wat Me Wiehahn tydens die vorige vergadering aangebied het.
Die Voorsitter noem dat die galafunksie, waartydens die wenners van die kompetisie aangekondig sal word, op 27 Oktober aangebied sal word.
Knopwortelaalwurms
Dr De Kock rapporteer dat 'n aantal biotegnologielaboratoria in Suid-Amerika besoek is, waar navorsing gedoen word om merkergene te identifiseer, waarmee knopwortelaalwurmweerstandbiedendheid in sojabooncultivars ingeteel kan word. Hy sê na verwagting sal een van die PNS se buitelandse vennote knopwortelaalwurmweerstandbiedende lyne beskikbaar stel vir evaluering in die PNS se eliteproewe. Hy noem dat die lyne ook deur Prof Fourie evalueer sal word.
Benadering tot verbeterde gemiddelde sojaboonopbrengste
Geen verslaglewering.
World Soybean Conference X 2017
Die Voorsitter rapporteer dat die Tiende Wêreldsojaboonkongres vanaf 10 tot 15 September aangebied word in Savannah, Georgia. Hy sê registrasie het reeds geopen.
Inkomste- en kosteramings
Die Voorsitter noem dat die nuutste inkomste- en kosteramings vir sojabone en die kompeterende gewasse binnekort beskikbaar gestel sal word.
- Dat kennis geneem word dat die nuutste inkomste- en kosteramings vir sojabone en die kompeterende gewasse binnekort beskikbaar gestel sal word.
Voorsitter
Sojawerkgroep
- Dat kennis geneem word dat die nuutste inkomste- en kosteramings vir sojabone en die kompeterende gewasse binnekort beskikbaar gestel sal word.
Datum van volgende vergadering
Die volgende vergadering van die Sojawerkgroep vind plaas op 25 Januarie 2017.
Afsluiting
Die Voorsitter bedank die teenwoordiges vir insette gelewer, asook vir hul aktiewe deelname. Aangesien daar geen verdere sake vir bespreking is nie, word die vergadering om 13:00 verdaag.