Onkruiddoderweerstand
Riglyne vir 'n geïntegreerde beheerstrategie in graan-, weiding-, vrugte- en wingerdverbouing

Opgestel deur HRAC-komitee van Croplife SA-Kaapwerkgroep
(Hersien April 2005)

Agtergrond

• Wildehawerweerstand is al in 1986 bevestig en raaigrasweerstand in 1994 in die Wes-Kaap se graanlande.
• Sedertdien is weerstand van kanariesaadgras, ramenas, duiwekerwel, sterremuur en predikantsluis ook in eenjarige gewasse bevestig.
• Onlangs is weerstand van raaigras, tongblaar en skraalhans ook in wingerde en boorde in die Wes-Kaap bevestig.
• Kruisweerstand en veelvoudige weerstand van veral raaigras is nou ook bevestig.
• Kommerwekkend is dat weerstand teen nie-selektiewe middels soos glifosaat en parakwat ook nou voorkom.
• Aantal gevalle asook area waar weerstandbiedende onkruide voorkom neem kommerwekkend toe.

Implikasies van weerstand

• Vermindering van gewas en chemiese onkruidbeheer-opsies.
• Hoër onkruidbeheerkostes.
• Verminderde potensiële inkomste.
• Moontlike verlaging in grondwaarde.

Wat moet 'n produsent doen om die risiko te bestuur?

Bepaal die weerstandstatus op u plaas, vir elke land afsonderlik, deur:

• Rekordhoudingstelsel
  • gewas(se) verbou
  • onkruiddoder(s) gebruik
  • spuitdatum / water volume / spuitmetode / klimaatstoestande
  • onkruid(e) teenwoordig / grootte
  • doeltreffendheid van bespuiting (redes vir afweikings)
• Beplan vir 'n teen-weerstand onkruidbeheerprogram. Raadpleeg 'n kundige.
• Monitor die doeltreffendheid van die program en teken afwykings aan. (Redes vir swak werking, ens.).
• Toets om weerstand te bevestig, al dan nie (sien Punt 5).

Praktyke om weerstand teen te werk

• Verhoed saadvorming van onkruide. Veral grassade MAG NIE toegelaat word om saad te stort nie.
• Verlaag die hoeveelheid saad in die saadbank. Indien Punt 1 suksesvol uitgevoer kan word, kan grasdruk binne 2 tot 3 jaar dramaties verlaag word.
• Verbouing van 'n hoogs kompeterende gewas in geval van gesaaides, dra by tot beter onkruidbeheer. Goed gevestigde dekgewas in boorde en wingerde kan dieselfde doel dien.
• Dit kan bereik word deur die toepassing van onder andere:
  • Wisselbou.
  • Bewerkingspraktyke.
  • Afwisseling van chemiese onkruiddoder-groepe.

Wisselbou

• Kies gewasse waar chemie met ander metodes van werking gebruik kan word, byvoorbeeld Kerb in weidings en canola, triasiene in lupiene en canola.
• Gebruik 'pasture topping' in weidingsfase om grassade te steriliseer
• Plant gewasse soos hawer vir kuilvoer of hooi wat groen gesny word, of as groen-bemesting ingewerk word (voordat onkruide saad vorm).
• Pas drukbeweiding toe.
• Oorweeg 'crop topping' om saadvorming van onkruide te verhoed by, byvoorbeeld lupiene.

Bewerkingspraktyke

• Voorsaai bewerking en / of bespuiting. LW Wissel glifosaat en parakwat af vir voorsaaibespuitings.
• Plant probleem lande later om geleentheid vir voorsaaibespuiting te verhoog.
• Plant kiemkragtige, onkruidvrye saad.
• Verhoog plantdigtheid van gewas om onkruid te onderdruk.
• Spuit wenakkers, kontoerwalle, grensdrade.
• Spuit kolle onkruid binne land wat nie beheer is nie dood of verwyder met die hand.
• Stroop weerstandbevestigde lande laaste. Moet nie die probleem op jou eie plaas versprei nie.
• Skoonmaak van implemente, stropers.
• Vang grassade agter stroper op en verbrand.
• Brand stroper-kafbane om grassade te vernietig.
• Plant graan in nouer rywydtes en / of cultivars wat beter stoel om tussenry kompetisie te verhoog.
• Oorweeg diep skaarploegbewerking op probleemlande.
• Maak gebruik van goedgevestigde dekgewas in wingerd en vrugteboorde met onkruidvrye saad.
• Strooibedekking ("mulching") in wingerde en boorde kan as opsie oorweeg word, mits die bron van die strooi nie weerstandbiedende onkruidsaad bevat nie.

Afwisseling van chemiese groepe

Metode van werking van onkruiddoders word op etikette aangedui.

Baie belangrik

• Moenie onkruiddoders uit dieselfde groep meer as een maal per seisoen op dieselfde saailand of weidings toedien nie.
  Waar moontlik, maak gebruik van beide voor- en na-opkoms middels in boorde en wingerde. Wissel na-opkoms middels tussen seisoene en/of gebruik mengsels van na-opkoms middels.
• Moenie onkruiddoders uit dieselfde groep in die daaropvolgende seisoen op dieselfde land gebruik nie.
• Moenie hoër dosisse spuit as wat op die etiket voorgeskryf word nie – dit verhoog seleksiedruk vir alle tipes weerstand.
• Moenie laer dosisse spuit as wat op die etiket aangedui word nie – dit lei baie vinnig (3-4 jaar) tot metaboliese weerstand.

Weerstandtoetsing

Waarom toets?

• Beter onkruidbestuurstelsels.
• Verhoed geldvermorsing.
• Bevestiging van weerstand, al dan nie.

Waar toets?

• Op plaas.
• Stellenbosch Universiteit (Welgevallen Proefplaas).

Wanneer toets?

1. Voor plant (Maart-April)
   • Stel vas of weerstand voorkom en watter graad.
   • Lei kolle op land nat.
   • Neem grondmonsters (boonste 3cm).
   • Plaas in potte, bakke, blikke en hou klam.
   • Spuit saailinge na ontkieming.
   • Los kontrole, indien moontlik.

   

   

2. Na saai en spuit

   Bevestig weerstand op onkruid wat oorleef.

   1. Persele spuit op land (rugsakspuit).

      OF

   2. "Quick test" ® by US.
      • Ten minste 200 plantjies uitgrawe en plaas in kartondoos.
      • Grond aan wortels en hou klam (en oop).
      • So gou moontlik by US.
      • VÓÓR pypvorming (vegetatiewe groeifase).

      

3. Na rypwording
   • Bevestig weerstand op oorlewendes se saad.
   • Oes saad op REGTE tyd.
     • Raaigras – volkome ryp.
     • Predikantsluis – volkome ryp.
     • Wildehawer – wanneer helfte van pluim verkleur het.
     • Kanariesaadgras – wanneer een derde tot helfte van pluim verkleur het.
   • Oes GENOEG saad (groot dubbele handvol).
   • Stoor in PAPIERSAK (of jy kry kuilvoer).
   • Saai in Maart-April in potte/blikke en spuit.
   • OF stuur aan US.

     

Inligting benodig

• Kontak persoon
• Produsent se naam
• Adres en telefoonnommer
• Landnaam
• Produk gespuit
• Produkte wat getoets moet word

Stuur aan

Dr PJ Pieterse Departement Akkerbou en Weiding
Welgevallen Proefplaas
Privaatsak X1
Matieland
7602
Telefoon: (021) 808 4805

Kostes: R100 per monster per middel getoets.